Już od roku 2004 na terenie Unii Europejskiej obowiązuje całkowity zakaz badania produktów kosmetycznych na zwierzętach. W roku 2009 wszedł w życie zakaz wprowadzania do obrotu produktów kosmetycznych zawierających składniki testowane na zwierzętach.
Dla wybranych testów, w przypadku których nauka wciąż nie mogła (i nadal nie może) sprostać opracowaniu metod alternatywnych termin ten wydłużono do 11 marca 2013 roku. Były to badania dotyczące:
- toksyczności dawki powtarzanej,
- toksykokinetyki
- reprotoksyczności
11 marca 2013 roku wszedł w życie pełen zakaz wprowadzania do obrotu kosmetyków zawierających składniki testowane na zwierzętach w celu spełnienia wymagań prawnych nakładanych przez Dyrektywę Kosmetyczną 76/768 lub Rozporządzenie Kosmetyczne 1223/2009. Zakaz ten musi być respektowany bez względu na to, czy dla danego badania została opracowana metoda alternatywna, czy też nie. Komisja Europejska opublikowała na swoich stronach informację prasową i inne dokumenty dotyczące wejścia w życie zakazu.
Przemysł kosmetyczny od bardzo wielu lat bierze aktywny udział w opracowywaniu metod alternatywnych do badań na zwierzętach. Badania prowadzone z inicjatywy przemysłu, prowadzone są w wielu ośrodkach naukowych na świecie, pozwalają na opracowywanie kolejnych metod umożliwiających zastąpienie organizmu żywego przy pomocy modelu. Badania te finansowane są głównie przez Komisję Europejską i przemysł kosmetyczny, a z gotowych rozwiązań korzysta cały przemysł chemiczny.
W chwili obecnej wiadomo jednak, że w pewnych obszarach toksykologii naukowcy wciąż nie są w stanie opracować odpowiednich metod alternatywnych. Nauka pokazała, że rządzi się swoimi prawami i do odkrycia pewnych rozwiązań potrzebny jest odpowiedni czas. Proces walidacji metody zajmuje średnio 6- 8 lat, a bardzo często wąskim gardłem przy powstawaniu metody alternatywnej jest brak dostatecznej wiedzy, w jaki sposób stworzyć model, który pozwalałby zastąpić zwierzę. Prace nad stworzeniem niektórych metod alternatywnych wciąż trwają.
