W ostatnim czasie wśród coraz większej liczby branż rozbrzmiewają dyskusje na temat tzw. rozporządzenia ws. przeciwdziałania wylesianiu (Rozporządzenie 2023/1115 ws. udostępniania na rynku unijnym i wywozu z Unii niektórych towarów i produktów związanych z wylesianiem i degradacją lasów). Dokument został opublikowany i wszedł w życie jeszcze w czerwcu 2023 r. i zgodnie z jego treścią, powinien być stosowany przez duże i średnie przedsiębiorstwa od 30 grudnia 2024 r., a małe i mikroprzedsiębiorstwa od 30 czerwca 2025 r. Terminy te zbliżają się nieuchronnie, stąd rosnące zainteresowanie tematem, również wśród firm członkowskich PSPKD. W październiku 2025 Komisja Europejska złożyła wprawdzie wniosek o przesunięcie okresu obowiązywania rozporządzenia o rok, natomiast obecnie, aby wejść w życie i realnie dać przedsiębiorcom dodatkowy czas na dostosowanie się do nowych przepisów, wniosek musi zostać zatwierdzony przez Parlament Europejski i Radę UE.

Jednak jaki jest zakres rozporządzenia i jakie obowiązki z niego wynikają? Dokument dotyczy bezpośrednio „odnośnych produktów wymienionych w załączniku I, które zawierają odnośne towary (…), były nimi karmione lub zostały wytworzone przy ich użyciu”. Konkretna lista odnośnych produktów znajduje się w załączniku I do rozporządzenia i tylko produkty wymienione w tabeli są bezpośrednio objęte jego wymogami. Dla tych artykułów konieczne jest zachowanie należytej staranności przez podmioty wprowadzające po raz pierwszy odnośne produkty do obrotu lub wywożące je poza UE oraz złożenie przez te podmioty oświadczenia o należytej staranności odpowiednim organom.

Produkty końcowe, takie jak kosmetyki czy detergenty, nie są objęte zakresem rozporządzenia, mimo że mogą one zawierać konkretne surowce z załącznika I. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku kartonowych opakowań jednostkowych czy transportowych, skrzyń czy palet – jeżeli są one wykorzystywane jako element produktu końcowego lub służą do ich transportu, również nie wchodzą w zakres rozporządzenia. Same w sobie produkty przemysłu poligraficznego, skrzynie i palety są objęte rozporządzeniem tylko w przypadku, gdy znajdują się w obrocie jako produkt sam w sobie.

Dostawcy wymienionych w rozporządzeniu produktów/surowców są zobligowani do przekazywania dalszym uczestnikom łańcucha wartości wszystkich informacji niezbędnych do wykazania, że zachowano należytą staranność i nie stwierdzono żadnego ryzyka. Co do zasady, rozporządzenie nie nakłada wymogów gromadzenia dokumentacji na dalszych użytkowników odnośnych produktów, które zostały już wprowadzone na rynek UE. Ponieważ przygotowanie takiej dokumentacji jest wymogiem prawa, dalszy użytkownik może zakładać, że otrzymany produkt posiada wszelkie wymagane dokumenty. Dla bezpieczeństwa, rekomendowaną praktyką byłoby jednak rozważenie wprowadzenia przez przedsiębiorców na dalszych etapach łańcucha wartości procedur mających na celu weryfikację, czy zakupione odnośne produkty posiadają odpowiednią dokumentację, a zatem są wprowadzone do obrotu zgodnie z wymogami rozporządzenia.

Autorką artykułu jest ekspertka PSPKD – Karolina Chojnacka (karolina.chojnacka@kosmetyki-detergenty.pl)

Artykuł pochodzi z kwartalnika “Kosmetyki i Detergenty” (1/2025).

Gorąco zachęcamy Państwa do prenumeraty tego doskonałego pisma branżowego: https://www.chemiaibiznes.com.pl/sklep